اشتراک دانش
حیدر مختاری؛ نوروز شفیع تبار سماکوش
چکیده
هدف: هر علمی براساس مقتضیات خودسازماندهی ویژه برای تنظیم و تنسیق دانش دارد. هدف این مقاله بررسی شیوههای سازماندهی دانش در آثار علم و درایه با غور در آثار مهم متقدمان است.
روش کار پژوهش: براساس هدف این مقاله، ضمن بازخوانی مفهوم سازماندهی دانش با مراجعه به متون قدیم و جدید، شیوههای این ساختار به تفکیک در رجال و درایه بررسی شده ...
بیشتر
هدف: هر علمی براساس مقتضیات خودسازماندهی ویژه برای تنظیم و تنسیق دانش دارد. هدف این مقاله بررسی شیوههای سازماندهی دانش در آثار علم و درایه با غور در آثار مهم متقدمان است.
روش کار پژوهش: براساس هدف این مقاله، ضمن بازخوانی مفهوم سازماندهی دانش با مراجعه به متون قدیم و جدید، شیوههای این ساختار به تفکیک در رجال و درایه بررسی شده است.
یافتهها: سازماندهی دانش علم رجال از نظر حساسیت و اهمیت این علم، از دقیقترین ابزار و رویهها برخوردار است. همنسل بودن، اشتراک در استادان، ضعف و قوت راویان در نقل روایات، تاریخ زندگی و تاریخ وفیات و همعصر بودن روات با معصومین (ع) و حتی تلفیقی از اینها عواملی کلان برای سازماندهی دانش رجالی و ترتیب الفبایی عاملی خرد برای کمک به بازیابی آسان اطلاعات بوده است. از دیگر سو، آثار علم درایه هرچند اشتراکات و التقاطاتی با مباحث علم رجال دارد، از سازماندهی دانشی ویژهای برخوردار است که بیشتر مناسب آموزش اصول علم حدیث، معناشناسی حدیث و هدایت فراگیران به فقاهت در علوم حدیثی است.
بحث و نتیجهگیری: آثار رجالی چنان سازماندهی شدهاند که عوامل کلان مرتبط با راوی و وثاقت وی در اولویت قرار دارند و مواردی چون الفبایی شدن اسامی برای بازیابی بهتر و سریع اطلاعات هم کاربرد دارد تا بهویژه آموزش تسهیل شود.