نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مهدی کریمی ¹
• افشین موسوی چلک ²

¹ دانشجوی دکتری، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه پیام‌نور؛ رئیس اداره موزه دیجیتال آستان قدس رضوی، تهران، ایران.

² دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه پیام نور، ایران.

چکیده

وبگاه کتابخانه‌ها به‌عنوان دروازه‌ای علمی برای برقراری ارتباط با پژوهشگران و اهل مطالعه عمل می‌کند و زمانی این وبگاه‌ها می‌تواند پاسخگوی نیازهای اطلاعاتی آن‌ها باشد که دارای معماری اطلاعات مطلوب باشد. هدف پژوهش حاضر ارزیابی وبگاه کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی براساس شاخص‌های معماری اطلاعات است. روش انجام پژوهش کاربردی و از نوع توصیفی است و از سیاهه وارسی جهت تحلیل سیستم سازمان‌دهی، سیستم برچسب‌زنی، سیستم پیمایش و سیستم جستجو وبگاه با توجه به لایه‌های سه‌گانه معماری اطلاعات (محتوا، کاربر و بافت) استفاده گردید.  نتایج حاصل از سیاهه وارسی نشان داد که وبگاه کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی امتیاز 23 از 37 در قسمت سازمان‌دهی، امتیاز 44 از 57 در برچسب‌زنی، امتیاز 55 از 78 در پیمایش و امتیاز 26 از 46 در جستجو کسب کرده است؛ برای افزایش میزان رضایت کاربران و کارایی وبگاه‌ها نیاز به پیاده‌سازی کامل اصول معماری اطلاعات در طراحی آن‌ها است؛ این پژوهش می‌تواند با شناسایی نقاط ضعف و قوت وبگاه، منبعی مناسب برای برنامه‌ریزی در خصوص بهینه‌سازی معماری وبگاه باشد. این تحقیق تلاش دارد تا با ارائه ارزیابی نظام‌مند وبگاه کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی به بیان نکات ضعف و قوت این وبگاه و میزان کارایی آن بپردازد. براساس یافته‌های پژوهش وبگاه در مؤلفه سیستم‌های سازمان‌دهی، برچسب‌زنی و پیمایش به ترتیب با کسب 62%، 77% و 70% امتیاز در وضعیت خوب قرارگرفته است؛ ضعف‌های طرح سازمان‌دهی بیشتر از نوع ساختار سازمان‌دهی بود. نداشتن طرح‌های جغرافیایی، مخاطب محور و بر مبنای چارت سازمانی و عدم پشتیبانی از رده‌بندی اجتماعی از مهم‌ترین ضعف‌های سیستم سازمان‌دهی وبگاه است. عدم استفاده از برچسب‌های ترتیبی از مهم‌ترین ضعف سیستم برچسب‌زنی بود؛ عدم پیاده‌سازی سیستم پیمایش محلی و نقشه سایت از ضعف‌های سیستم پیمایش است. سیستم جستجو با کسب 56% امتیاز در وضعیت متوسط قرارگرفته و عدم قابلیت های اصلاح اشتباه‌های نوشتاری در پرسمان ورودی، حذف کلمات توقف، یافتن کلمات با تلفظ مشابه با پرسمان ورودی، یافتن کلمات با ریشه مشابه با پرسمان ورودی، رتبه‌بندی نتایج جستجو، شناسایی نتایج براساس مرتبط بودن رتبه‌بندی برخی از ضعف‌های سیستم جستجو است.

کلیدواژه‌ها

• معماری اطلاعات
• کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی
• ارزیابی وبگاه

موضوعات

• فناوری اطلاعات

عنوان مقاله [English]

Evaluation of the Information Architecture of Astan Qods Razavi Digital Library Website

نویسندگان [English]

• Mahdi Karimi ¹
• Afshin Mousavi Chelak ²

¹ Ph.D. Candidate, Department of knowledge & Information Science, Payame Noor University; Director of the digital museum of Astan Quds Razavi, Tehran, Iran.

² Associate Professor, Department of knowledge & Information Science, Payame Noor University, Iran.

چکیده [English]

Background and purpose: The library website acts as a scientific gateway to communicate with researchers and students, and these websites can meet their information needs if they have the desired information architecture. The purpose of the current research is to evaluate the website of Astan Quds Razavi Digital Library based on information architecture indicators. The research method is applied and descriptive, and the checklist was used to analyze the organization system, tagging system, navigation system, and search system of the website according to the three layers of the information architecture (content, user, and context). The results of the inspection lists showed that the Astan Quds Razavi Digital Library website scored 23 out of 37 points in the organization section, 44 out of 57 points in tagging, 55 out of 78 points in navigation, 26 out of 46 searches; To increase the level of user satisfaction and the efficiency of websites, it is necessary to fully implement the principles of information architecture in their design; By identifying the weak and strong points of the website, this research can be a suitable source for planning regarding the optimization of the website architecture. This research tries to express the weaknesses and strengths of this website and its effectiveness by providing a systematic evaluation of a case study for the Astan Quds Razavi Digital Library website. According to the findings of the research, the website is in good condition with 62%, 77%, and 70% points respectively in the components of organization, labeling, and navigation systems; The weaknesses of the organization plan were more than the type of organization structure. The lack of geographic, audience-oriented, and organizational chart-based plans and the lack of support for social classification are among the most important weaknesses of the website organization system. Not using sequential labels was one of the most important weaknesses of the labeling system; Failure to implement the local navigation system and site map is one of the weaknesses of the navigation system. With 56% points, the search system is in an average condition and cannot correct typos in the input query, remove stop words, find words with the same pronunciation as the input query, find words with the same string as the input query, and rank the search results. The identification of the results based on the relevance of the ranking is one of the weaknesses of the search system.

کلیدواژه‌ها [English]

• Information Architecture
• Astan Quds Razavi Digital Library
• Website Evaluation