با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن علمی ارتقاء کتابخانه‌های عمومی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال.

2 دانشیار، علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال.

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه‌های عمومی زیر نظر نهاد کتابخانه‌های عمومی شهر تهران انجام گرفت.
روش‌شناسی: روش پژوهش، پیمایشی تحلیلی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه استاندارد لایب کوآل بود. جامعه آماری شامل 46209 نفر اعضای کتابخانه‌ها بودکه با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی و براساس جدول مورگان، تعداد 381 نفرتعیین شد. برای اطمینان از پوشش پاسخ‌دهندگان، 420 پرسشنامه توزیع و 411 پرسشنامه پاسخ داده شد. برای آزمون فرضیه‌ها از آزمون t، تحلیل واریانس و آزمون تعقیبی شفه استفاده شد.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که مؤلفه تأثیرگذاری خدمات با میانگین 75/ 5 نسبت به سایر مؤلفه‌هاکیفیت بالاتری داشت. مؤلفه کتابخانه به عنوان یک مکان و فضا با میانگین 75/4 بیان‌ کننده عدم رضایت کاربران و مؤلفه کنترل اطلاعات، با میانگین 22/5 حداقل انتظارات کاربران را برآورده نمود.
بحث و نتیجه‌گیری: باتوجه به یافته‌های پژوهش، خدمات کتابخانه‌ها بررسی شد و پیشنهادهایی جهت بهبود کیفیت خدمات ارائه گردید. نتایج و پیشنهادها می‌تواند مسئولان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور را از نقاط ضعف و قوت سطح ارائه خدمات کتابخانه‌ها و میزان انتظارات مراجعان مطلع ساخته و در ارتقاء سطح کیفیت خدمات کتابخانه‌ها یاری رساند

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Gap analysis of services, in Public Libraries Under the auspices of Tehran Public Libraries Foundation in 2016

نویسندگان [English]

  • Saloomeh Khoshouee 1
  • Zohreh Mirhosseini 2

1 M. Sc. Student. Knowledge & Information Science, Islamic Azad University of North Tehran Branch

2 Associate Professor. Knowledge and Information Science, Islamic Azad University of North Tehran Branch

چکیده [English]

Purpose: The present research was performed to evaluate the quality of services in Public Libraries of under auspices of Tehran Public Libraries Foundation.
Methodology: The research method was analytical survey and the LibQUAL questionnaire was used for data collecting. The statistics society includes all 46209 members of libraries. The sample was 381 members who were selected accidentally on the basis of Morgan table. Number of 420 Questionnaires was distributed and 411 questionnaires were answered. For hypothesis testing, t student test, variance analysis test and Scheffe post hoc test were used.
Findings: Results showed that the dimension of "Affect of Services" with average level of 5. 75 had higher quality in comparison with other dimensions. The dimension of "Library as Place" with level of 4. 75 indicates users' dissatisfaction. The dimension of "Information Control" with average level of 5. 22 succeeded to answer the minimum's users' expectations.
Originality/Value: According to the results, the libraries services surveyed and some proposals presented for improving the quality of services that inform the officials of Country Public Libraries Foundation from their strengths and weaknesses about providing the level of services of libraries and help them to perceive users expectations and improve the level of services quality of libraries

کلیدواژه‌ها [English]

  • public libraries
  • LibQUAL
  • Quality of Services
  • Public Libraries Foundation in Iran
  • Gap analysis
حسن‌زاده، محمد (1383). "تعامل حرفه کتابداری و اطلاع‌رسانی با فرایند جهانی شدن". کتابداری و اطلاع‌رسانی. 7 (2): 49-79.
فتاحی، رحمت الله (1381). از اطلاعات به دانش: رویکردی نو به کارکرد کتابخانه در عصر فناوریهای نوین، همایش انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی. ایران، تهران، انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
کولن، رونا (1384). سنجش عملکرد: رئوس کلی و زمینه‌ها، (ترجمه علی مزینانی) چاپ شده در گزیده مقالات ایفلا 2003 (برلین 9-1 اوت 2003). تهران: سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
میرغفوری، حیب‌الله (1385). لایب کوال ابزاری برای سنجش کیفیت خدمات کتابخانه، فصلنامه کتاب. 18 (2):161-168.
معظم، احمد (1390). ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه‌های عمومی شهرستان رامسر و تنکابن با استفاده از ابزار لایب کوآل. پایان نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی. دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تنکابن.
هاشمیان، محمدرضا؛ آل مختار، محمدجواد؛ حسن‌زاده، اکبر (1390). ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه‌های دانشکده‌ای دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با استفاده از مدل تحلیل شکاف لایب کوآل، ماهنامه مدیریت اطلاعات سلامت. 1391، 3: 440-444.
مردانی، امیرحسین؛ شریف مقدم، هادی (1390). ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران از دیدگاه کاربران و کتابداران با بهره گیری از مقیاس لایب کوآل، مدیریت سلامت، 1391، 15: 47-58.
مرادیان تمجید، مهدی؛ غفاری، سعید؛ زارعی، عاطفه (1391). ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی همدان از طریق مدل تحلیل شکاف، فصلنامه نظام‌ها و خدمات اطلاعاتی. 1392، 2: 1-16.
کاظم پور، زهرا (1385). ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه مرکزی دانشگاه‌های فنی و مهندسی دولتی شهر تهران با استفاده از مدل لیب کوآل. پایان نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی. دانشگاه تهران.
اشرفی‌ریزی، حسن (1387) ارزیابی کیفیت خدمات در کتابخانه‌های دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد از دیدگاه کاربران بر اساس مدل لایب کوآل، مجله کتابداری. 42، ش. 48
 Adam, Tom (2004). University of westen Ontario, share fair: ALA Annual conference summer 2005. Retrieved January, 14, 2011 from, www. libqual. org
Godwin, Peter (2005). London South Band University, share fair: ALA annual conference summer 2005. Retrieved January, 14, 20111 from, www. libqual. org. Moon, A. (2007). ''Libual +TM at Rhodes Universitylibrary''. Performance Measurement and Metrics. 8 (2): 72-87.
Empey,Heater and Murphy,Joann (2003). University of northernBritish Columbia Geoffrey R, Weller library: Analysis of Participation in the libqualsurvey 2003. Retrieved January , 14 ,2011 from , http// library. unbc. ca/ libqual. nahusis. htm
Hitchingham, Eileen E. ;Kenney, Donald (2002). Extractingmeaningful measures of user satisfaction from LibQUAL+TMfor the University Libraries at Virginia Tech. Performance Measurement and Metrics, 3 (2): 48-58.
Dole, Wanda (2002). LibQual+ (TM) and the small Academic Library. Performance Measurement and Metric, 3 (2): 85-95