با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن علمی ارتقاء کتابخانه‌های عمومی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه اصفهان، ایران.

2 کارشناس‌ارشد، علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه اصفهان، ایران

چکیده

هدف: هدف از انجام این پژوهش تبیین چگونگی به کارگیری شاخص هیرش (اچ ایندکس) در ارزشیابی پژوهش و پژوهشگر است.
روش تحقیق: پژوهش به روش کیفی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش در برگیرنده جامعه علمی کشور (اعضای هیأت ‌علمی دانشگاه‌ها، دانشگران ایرانی آی. اس. آی، و دانشگران آی. اس. سی) بود. نمونه آماری پژوهش شامل 20 نفر از اعضای هیأت ‌‌علمی دانشگاه‌های اصفهان، صنعتی اصفهان، علوم پزشکی اصفهان، علوم پزشکی شهید بهشتی، خوارزمی، شاهد، یاسوج و رازی کرمانشاه است. در این پژوهش از روش نمونه‌گیری هدفمند استفاده شد. داده‌های پژوهش از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته جمع‌آوری و بر اساس روش نظریه زمینه­ای (گراندد تئوری)  تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: با استفاده از تکنیک کدگذاری موجود در روش گراندد تئوری 7 مقوله استخراج گردید. مقولۀ شاخص هیرش به عنوان مقوله اصلی در نظر گرفته شد. مقولات دیگر این پژوهش عبارتند از: نقاط قوت، ضعف شاخص هیرش، کیفیت پژوهش، رتبه‌بندی و ارتقا، موافقان، مخالفان شاخص هیرش، و راهکارهای جهت بهبود شاخص هیرش.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که با وجود نقاط ضعف متعدد وارد بر شاخص هیرش و نیز از آنجا که این شاخص صرفاً بیانگر جنبه‌هایی از فعالیت علمی فرد است (بروندادهای علمی به شکل مقاله)، در نتیجه استفاده از آن در مواردی چون رتبه‌بندی و ارتقای افراد و دانشگاه‌ها تا رسیدن به اطمینان کامل نسبت به پیامدهای منفی آن برای پژوهش کشور توصیه نمی‌شود. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Using h-index in the evaluation of research and researcher; yes or no?

نویسندگان [English]

  • MoMzaffar Cheshmeh Sohrabi 1
  • Najmeh Hakimaei 2

1 Associate Professor, Knowledge and Information Science, University of Isfahan, Iran

2 Masters, Knowledge and Information Science, University of Isfahan, Iran

چکیده [English]

Purpose: The purpose of this paper is to explain how to use the h-index in the evaluation of research and researcher.
Methodology: A qualitative research is conducted in which the statistical population includes the faculty members of universities and Iranian researcher in ISI and ISC. The sample consist of twenty faculty members in the University of Isfahan, Isfahan University of Technology, Isfahan University of Medical Science, Shahid Beheshti University of Medical Sciences and Health Services, Kharazmi University, Shahed University, Yasouj University and Razi University. In this study, purposive sampling is used. Data were collected through semi-structured interviews and analyzed based on the Grounded Theory.
Findings: Whit using of coding techniques in the Grounded Theory, seven categories are extracted and the H-index category is considered as the main issue. Other categories in this study are: strengths and weaknesses of the H-index, research ranking and promotion of researchers and universities, advocates and opponents of the H-index, and strategies to improve the H-index.
Conclusion: The results show that due to the numerous weaknesses of the H-index and considering that the h-index only reflects the scientific aspects of a person's activity (i.e. scientific outputs in the form of papers), therefore ranking and promotion of individuals, universities and etc. based on the H-index without having a complete knowledge about its negative consequences is not recommended

کلیدواژه‌ها [English]

  • : h-index
  • evaluation of research
  • evaluation of researcher
  • evaluation of universities
  • Grounded Theory
استراوس، انسلم؛ کربین، جولیت (1390). مبانی پژوهش کیفی: فنون و مراحل تولید نظریه‌ی زمینه‌ای. ترجمه‌ی ابراهیم افشار، تهران: نشر نی.
بیانی، احمد (1378). روش‌های تحقیق و سنجش در علوم‌تربیتی و روان‌شناسی. تهران: رهیافت.
رحمان­پور، سمیه؛ گرجی، حسن­ابوالقاسم؛ حسن­زاده، محمد (1387). شاخص هیرش (h-Index)؛ چالش­ها و ابزارهای مکمل. مدیریت سلامت، 11(31)، 76- 69. بازیابی 31 خرداد 1392، از
رودی، غلامعلی؛ فلاح، محسن (1391). شاخص هیرش: الگوی مناسب برای محاسبه برونداد علمی اعضای هیأت علمی
 
دانشگاه­های علوم پزشکی گیلان و گلستان در پایگاه اسکوپوس تا پایان اگوست 2011. دانش سیاسی، 19، 79- 65. بازیابی 6 مهر 1392، از
صادقیانی، جمشید؛ ابراهیمی­پور، مرضیه (1388). استفاده از شاخص هیرش برای رتبه­بندی پژوهشگران ایرانی اثرگذار در علوم کتابداری و اطلاع رسانی. کتاب ماه کلیات، 136، 43- 36. بازیابی 28 تیر 1392، از
علی­بیگ، محمدرضا؛ روستا­آزاد، لیلا (1388). ارزیابی برونداد علمی دانشیاران و استادان دانشکده­ی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران از طریق اندازه­گیری شاخص هیرش؛ 1387. مدیریت سلامت، 12(36)،  60- 53. بازیابی 17 مهر 1392 از
قاضی میرسعید، جواد؛ همت، مرتضی؛ درگاهی، حسین؛ خوانساری، جیران (1389). بررسی وضعیت خوداستنادی نویسندگان پرکار ایرانی در حوزه پزشکی و تأثیر آن بر شاخص هیرش آنها در پایگاه Web of Science . پیاورد سلامت، 4(3)، 78- 69. بازیابی 17 مهر 1392، از
 
منصوریان، یزدان (1391). هفتاد نکته کاربردی در طراحی و اجرای پژوهش‌های کیفی. کتاب ماه کلیات، شماره 176، 15(8)، 75- 67. بازیابی 24 تیر 1393، از
میرزایی، عباس؛ مختاری، حیدر (1386). شاخص هیرش (h)، رویکردی نو در ارزیابی برون­داد علمی محققان. فصلنامه کتاب، 18(3)، 114- 107. بازیابی 3 تیر 1392، از
 Bornmann, L., Mutz, R., Daniel, H. D. (2008). Are there better indices foe evaluation purposes than the h index? A comparison of nine different variants of the h index using data from biomedicine. Journal of the American society for information science and technology, 59(5), 830-837. Retrieved September 28, 2013 of http://libgen.org/scimag1/10.1002/asi.20806.pdf
Bornmann, L., Mutz, R., Hug, S. E., Daniel, H. D. (2011). A multilevel meta-analysis of studies reporting correlations between the h index and 37 different h index variants. Journal of infometrics, 5(3), 346-359. Retrieved September 28, 2013 from http://www.sciencedirect.com.scihub.org/sci nce/article/pii/S1751157711000071
Guan, J., Gao, X. (2008). Comparison and evaluation of Chinese research performance in the field of
      bioinformatics. Scientometrics, 75(2), 357-379.
      Retrieved October 5, 2013 of
Hirsch, J. E. (2005). An index to quantify an individual's scientific research output. PNAS, 102(46), 16569-16572. Retrieved Nov 12, 2014 of http://www.pnas.org.scihub.org/content/10246/16569.full.pdf">JE
Hirsch, J. E., Buela-Casal, G. (2014). The meaning of the h-index. International journal of clinical and health psychology, 14(2), 161-164, Retrieved May 23, 2014 of http://www.redalyc.org/pdf/337/337304560.pdf
Kelly, C. D., Jennions, M.D. (2006). The h index and career assessment by numbers. TRENDS in ecology and evolution, 21(4), 167-170. Retrieved September 30, 2013 of http://libgen.org/scimag4/10.1016/j.tree.2006. 01.005.pdf
Oppenheim, C. (2007). Using the h-index to rank influential British researcher in information science and librarianship. Journal of the American society for information science and technology, 58(2), 297-301. Retrieved September 28, 2013 of
      http://libgen.org/scimag1/10.1002/asi.20460.pdf
Rousseau, R., Leuven, K.U. (2008). Reflections on recent developments of the h-index and h-type indices. Collnet journal of Scientometrics and information management, 2(1). 1-8. Retrieved 27 June 2014, from http://www.collnet.de/Berlin- 2008/RousseauWIS2008rrd.pdf
Schreiber, M. (2007). Self-citation corrections for the Hirsch index. EPL (Europhysics Letters), 78(3), 1-6. Retrieved October 9, 2013 of