با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن علمی ارتقاء کتابخانه‌های عمومی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

2 دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

چکیده

هدف: آینده­پژوهی، فرآیندی سیستماتیک، مشارکتی و گردآورنده ادراکات آینده است که چشم‌اندازی میان‌مدت تا بلندمدت را با هدف اتخاذ تصمیم­های روزآمد و بسیج اقدامات مشترک بنا می­سازد. رده­بندی­ها جایگاه خود را در عصر دیجیتال از دست داده و با چالش­هایی مواجه خواهند شد. به همین جهت این مطالعه به بررسی و پژوهش آینده نظام­های رده­بندی منابع کتابخانه­ای می­پردازد.
روش‌شناسی: در این مطالعه از روش تحلیلی- توصیفی و مرور منابع استفاده شده است.
یافته­ها: رده­بندی را بر مبنای زمینه­هایی که در آن به کار گرفته شده و همچنین میزانی که مورد استفاده قرار گرفته است به صورت­های مختلفی تعریف کرده­اند. پیشرفت طرح­های رده­بندی کتابخانه برای ترتیب قفسه­ها و رده­بندی الفبایی زمینه­ای نیست که ما انتظار تغییر چشمگیری را در آن داشته باشیم. پیشرفت­هایی درزمینة استفاده از فناوری به‌منظور به‌روز کردن و توزیع این طرح­ها صورت گرفته است ازجمله توسعه نظام­های رده­بندی متکی بر عصر دیجیتال.
بحث و نتیجه‌گیری: نظام رده­بندی با توجه به گسترش علوم و دانش و ظهور میان رشته­ای­ها توسعه یافته و جایگاهی برای آن‌ها در نظر گرفته می­شود. هم در مورد آینده­پژوهی و هم نظام­های رده­بندی منابع کتابخانه­ای، این مسئله به وجود می­آید که در آینده نظام­های رده­بندی منابع کتابخانه­ای به‌طور سنتی درگیر چالش­های خواهند شد که در عصر فناوری اطلاعات و دیجیتال شکل گرفته و خواهند گرفت و این نگاه به آینده باید وجود داشته باشد تا به بررسی چالش­های موردنظر بپردازد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Futurology of library Resource Classification Systems

نویسندگان [English]

  • Hossein Adabi Firozjah 1
  • Mozafar Cheshmeh sohrabi 2

1 PH.D. Candidate, Department of Knowledge and Information Science, Isfahan University, Isfahan, Iran

2 Associate Professor, Department of Knowledge and Information Science, Isfahan University, Isfahan, Iran.

چکیده [English]

Purpose: Futurology is a systematic, participatory, and perceptual process that builds a medium- to long-term perspective with the goal of making up-to-date decisions and mobilizing joint action. Rankings will lose their place in the digital age and will face challenges. Therefore, this study examines and researches the future of library resource classification systems.
Methodology: In this study, descriptive-analytical method and review of sources have been used.
Findings: Classification is defined in different ways based on the context in which it is used as well as the extent to which it is used. The development of library classification schemes for bookshelf arrangement and alphabetical classification is not something we expect to change significantly. Advances have been made in the use of technology to update and distribute these designs, including the development of rating systems based on the digital age.
Conclusion: The ranking system is developed with regard to the development of science and knowledge and the emergence of interdisciplinary and a place for them. In the case of both futures studies and library resource classification systems, it arises that in the future, library resource classification systems will traditionally be challenged in the age of information and digital technology. And this vision of the future must exist in order to address the challenges in question.

کلیدواژه‌ها [English]

  • futures studies
  • library resource classification schemes
  • digital environment
 مرکز آموزش و پژوهش­های توسعه و آینده‌نگری (1388). آشنایی با مبانی آینده­پژوهی. تهران: دفتر مطالعات و پژوهش­های اداری.
ایدریس، هارون (بی­تا). نقش طرح­های رده­بندی کتابخانه­ای برای سازمان‌دهی دانش و اسلامی در کتابخانه­ها و مراکز اطلاع­رسانی: پیمایشی از محققان و دانشمندان کتابداری و اطلاع­رسانی، ترجمه حمید امان الهی (1395). نقد کتاب اطلاع­رسانی و ارتباطات. 11، 263-282.
پدرام، عبدالرحیم و همکاران (1388). آینده­پژوهی؛ مفاهیم، روش­ها. تهران: مرکز آینده­پژوهی علوم و فناوری دفاعی- موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
حری، عباس (1381). دائره­ المعارف کتابداری و اطلاع­رسانی، ج 1. تهران: کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
حقیقی، محمود (1377). ملاحظاتی در باب رده­بندی دهدهی دیویی و تحولات ویرایش­های اخیر آن. مطالعات ملی کتابداری و سازما‌ن‌دهی اطلاعات، 33، 28-43.
داودی، مهدی (1370). مقدمه­ای بر جنبه­های نظری رده­بندی. مطالعات ملی کتابداری و سازمان‌دهی اطلاعات 5-8، 271-302.
حیاتی، زهیر و جوکار، طاهره (1390). فهرست‌نویسی و رده­بندی منابع اطلاعاتی. تهران: نشر کتابدار.
سیامک، مرضیه (1386). مقایسه چند رده­بندی. میراث شهاب، 47، 113-140.
عظیمی، محمد‌حسن و فدائی عراقی‌، غلامرضا (1395). جستاری در رویکرد مطلوب آینده­پژوهی فناوری اطلاعات در حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی. فصلنامه مطالعات کتابداری و علم اطلاعات دانشگاه چمران اهواز، 8(18)، 1-18.
فتاحی، رحمت­الله (1380). چالش­های سازمان‌دهی منابع دانش در آغاز قرن بیست و یکم با نگاهی به دانش فهرست‌نویسی در ایران. مطالعات ملی کتابداری و سازما‌ن‌دهی اطلاعات، 48، 59-83.
فدائی عراقی، غلامرضا (1384). طرحی نو برای رده­بندی در کتابخانه­ها و مراکز اطلاع­رسانی. فصلنامه علوم و فناوری اطلاعات، 21(2)،
105-132.
------------ (1396). طبقه­بندی در فضای مجازی (با تاکید بر نظرات تردینیک). تحقیقات اطلاع­رسانی و کتابخانه­های عمومی، 22 (4)، 11-31
دانشگاه علوم پزشکی گیلان (1390). کتابچه آموزشی مبانی، مفاهیم، رویکردها و کاربست آینده­پژوهی. گیلان: دانشگاه علوم پزشکی گیلان.
مارسلا، ریتا و مالت­بای، آرتور (2000). آینده رده­بندی. مترجمان زهرا اباذری و فهیمه باب­الحوائجی (1386). تهران: نشر چاپار.
موحدیان، قاسم و چشمه‌سهرابی، مظفر (1395). رویکردهای نظری در تطور نظام­های رده­بندی منابع کتابخانه­ای. مطالعات ملی کتابداری و سازمان‌دهی اطلاعات. 27(4)، 8-27.
Chan, L. M. (2007). Introduction to Cataloging and classification. With the assistance of L. Hodges. 3rded. Lanham: The Scarecrow Press, Inc.
History of Library of Congress (2007, June 28). Retrieved from http://www. Loc.gov.
Hjorland, B. (2008). Core Classification Theory: a Reply to Szostak. Journal of Documentation, 64 (3), 333-342.
Hjorland, B. (2012). Is Classification Necessary after Google? Journal of Documentation, 20, 19-30.
Hjorland, B. & Pedersen, K. N. (2006). A substantive theory of classification for information retrieval. Journal of Documentation, 61(5), 582-597.
Immroth, J. P. (1968). A guide to the Library of Congress Classification. Colerado: Libraries Unlimited.
Kummar, K. (1988). Theory of Classification. Delhi: Vikas Publishing House
Lumley, R. M. (2015). Conceptualizing a Future for Library Classification. Wisdom in Education, 5(2), 1-9.
Mai, J. E. (2003). The Future of General Classification. Cataloging & Classification Quarterly, 23(8), 1-12.
Mai, J. E. (2004). Classification of the Web: Challenges and Inquiries. Knowledge Organization, 31(2), 92-97.
Mai, J. E. (2009). The boundaries of classification. 20th Annual ASIS SIG/CR Workshop: Bridging Worlds, Connecting People: Classification Transcending Boundaries.
Mai, J. E. (2010). The Modernity of Classification. Journal of Documentation, 67(4), 710-730.
Miksa, S. D. (2007). A Review of Cataloging and classification 2003-2004. LRTS, 51 (1),51-68
Satija, M. P. & Martinez-Avila, D. (2015). Features, Functions and Components of a Library Classification System in the LIS Tradition for the e-Environment. Journal of Information Science Theory and Practice, 3(4), 62-77.
Ullah, A., Khusro, Sh. & Ullah, Ir. (2017). Bibliographic Classification in the Digital Age: Current Trends and Future Directions. Information Technology and Libraries, 12,48-75.
Yi, K. (2006). Challenges in Automated Classification Using Library Classification Schemes. World library and information congress: 72nd IFLA general conference and council 20-24 August 2006, Seoul, Korea, 1-11.