با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن علمی ارتقاء کتابخانه‌های عمومی ایران

نوع مقاله : Review Article,

نویسندگان

1 دکتری، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.

3 دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش: هدف این مقاله تجزیه و تحلیل مقالات در مورد کارایی کتابخانه در رشته کتابداری و علم اطلاعات است.
روش کار پژوهش: به‌منظور یافتن اسناد مرتبط با شاخص‌های ارزیابی کیفیت کتابخانه‌های عمومی، ابتدا پایگاه‌های اطلاعاتی مختلف با استفاده از کلیدواژه‌های جستجو و پیشینه‌های مرتبط با ارزیابی کیفیت در سیستم‌های مختلف جهان مورد بررسی قرار گرفت. علاوه‌بر این، در این مقاله به ویژگی‌های ارزیابی کارایی کتابخانه، اندازه‌گیری کارایی DEA، معیارهای انتخاب شاخص کارایی و عوامل تأثیرگذار پرداخته شده است.
یافته­‌ها: یافته‌های حاصل از بررسی شاخص‌های منعکس‌کننده خدمات کتابخانه نشان دادند که هرگاه اندازه نمونه کتابخانه افزایش یابد یا شاخص خروجی ورودی تغییر کند، امتیاز کارایی کتابخانه بلافاصله تغییر می‌کند.
بحث و نتیجه‌گیری: از طریق ترکیب نتایج تحقیق برای کارایی کتابخانه در داخل و خارج، می‌توان دریافت که تحقیقات دانشمندان خارجی زودتر آغاز شده و روند تحقیق طولانی‌تر و منظم است. در سال‌های اخیر، تحقیقات در مورد کارایی کتابخانه توسط محققان داخلی افزایش یافته است. نمایش چگونگی انتخاب مدل‌های مناسب برای محاسبه و تنظیم وزن شاخص به تلاش بیشتری نیازمند است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A review of the Studies of Evaluating and Measuring the Efficiency of Libraries Using Data Envelopment Analysis Method for Use in Public Libraries of Iran

نویسندگان [English]

  • Karimeh Navasery 1
  • Abdolreza Noroozi Chakoli 2
  • Zahra Abazari 3

1 PhD. Department of Knowledge and Information Science, Tehran North Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

2 Associate Professor, Department of Knowledge and Information Science, Tehran North Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

3 Associate Professor, Department of Knowledge and Information Science, Tehran North Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Purpose: The purpose of this article is to analyze articles about library efficiency in the field of library and information science.
Methedology: The concept of library input-output efficiency is extracted from the general framework of library performance. 
Findings: The findings of the study of reflective indicators of library services showed that whenever the sample size of the library increases or the input output index changes, the efficiency score of the library changes immediately
Conclusion: Through the combination of research results for internal and external library efficiency, it can be obtained that the research of foreign scientists started earlier and the research process is longer and regular. In recent years, research on library efficiency by domestic researchers has increased. In general, it is in progress. Showing how to choose the right models to calculate and adjust the weight of the index requires more effort.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Library Efficiency
  • Input/Output Efficiency
  • Data Envelopment Analysis (DEA)
اسفندیاری مقدم، علیرضا؛ رزمی شندی، مسعود و نوروزی، یعقوب (1392). کیفیت خدمات کتابخانه‌های استان خوزستان (بررسی پژوهش‌های مدل لیب‌کوآل در استان خوزستان). تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی، 47(2)، 191-208
زارعی، هاجر و سامع سیاهکرودی، رویا (1397). شاخص‌های عملکرد کتابداران کتابخانه‌های عمومی کشور. فصلنامه مدیریت اطلاعات و دانش‌شناسی، 4(5)، 72-63.
شهمیرزادی، طیبه (1398). تدوین شاخص و رتبه‌بندی کتابخانه‌های تابعه سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی. علوم و فناوری اطلاعات کشاورزی، 2(2)، 37-48.
علیزاده زوارم، علی و آقاجانی، حسین (1391). ارزیابی عملکرد کتابخانه‌ها بر اساس کارایی با استفاده از رویکرد تحلیل پوششی داده‌ها (DEA) (مورد مطالعه: کتابخانه‌های عمومی شهر مشهد). کتابداری و اطلاع‌رسانی، 15(3)، 271-296.
یعقوب نوروزی، یعقوب؛ عباسی، فاطمه و حیدرنیا، زهرا (۱۳۹۷). تاملی بر مدل‌های ارزیابی کتابخانه‌ای: با تاکید بر خدمات. نشریه علوم و فنون مدیریت اطلاعات، ۴(۴)، ۳-۳۰.