رابطه عدالت سازمانی و رفتار مدنی سازمانی کتابداران کتابخانه‌ های دانشگاه‌ های اصفهان

سلیمانی, محمدرضا; دائی, عذرا; شهرزادی, لیلا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی، مرکز تحقیقات فناوری فناوری اطلاعات در امور سلامت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.

² دانشجوی دکتری کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.

³ مربی کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی، مرکز تحقیقات فناوری فناوری اطلاعات در امور سلامت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

هدف: رعایت عدالت در سازمان‌ها می‌تواند تاثیری تعیین‌کننده بر رفتارهای مدنی سازمانی کارکنان داشته باشد. هدف پژوهش حاضر، تعیین رابطه بین عدالت سازمانی و رفتار مدنی سازمانی در بین کتابداران شاغل در کتابخانههای دانشگاه‌های اصفهان و علوم پزشکی اصفهان می‌باشد.
روششناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که به روش پیمایشی انجام گرفته است. جامعه پژوهش شامل کلیه کتابداران شاغل در کتابخانه‌های دانشگاه‌های اصفهان و علوم پزشکی اصفهان بود. 106 نفر از آنها به روش طبقه‌ای تصادفی به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار گردآوری پرسشنامههای عدالت سازمانی نیهوف و مورمن و رفتار مدنی سازمانی پادساکف و همکاران بود. داده‌ها در دو سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی با استفاده از آزمونهای t تک نمونهای و همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته‌ها: بر اساس یافته‌های پژوهش، رفتار مدنی سازمانی کتابداران به جز بعد فضیلت مدنی، در سایر ابعاد بالاتر از سطح متوسط بود. در بخش عدالت سازمانی، عدالت توزیعی کمتر از حد متوسط، عدالت رویه‌ای در حد متوسط، و عدالت تعاملی بالاتر از حد متوسط بود. بر اساس یافته‌ها، عدالت سازمانی و ابعاد سه گانه‌ آن فقط با بعد وظیفه‌شناسی رفتار مدنی سازمانی کتابداران رابطه مثبت و معنی‌داری داشت. در مجموع، بین عدالت سازمانی و رفتار مدنی سازمانی کتابداران رابطه معنی‌داری مشاهده نشد.
بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به نقش قابل توجه ادراک و تصور مثبت از عدالت سازمانی در افزایش و بهبود رفتار مدنی سازمانی به ویژه در مؤلفه وظیفه‌شناسی، نیاز به تقویت سطح ادراک کتابداران از عدالت سازمانی و عدم تبعیض در سازمان کاملاً ضروری می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Relation between Organizational Justice and Organizational Citizenship Behavior in Librarians of Isfahan universities libraries

نویسندگان [English]

Mohammad Reza Soleymani ¹
Azra Daei ²
Leila Shahrzadi ³

¹ Assistant Professor of Medical library and information science, Health Information Technology Research Center, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

² PhD Student of Medical library and information science, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

³ Lecturer of Medical Library and Information Sciences, Health Information Technology Research Center, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

چکیده [English]

Purpose: Justice in organizations can have a determinative impact on Organizational Citizenship Behaviors. The aim of this study was to determine the relationship between organizational justice and organizational Citizenship behavior in librarians of Isfahan University and Isfahan University of medical sciences.
Methodology: The study is applied and was done as a survey method. The study population included all librarians working in the libraries of Isfahan University and Isfahan University of Medical Sciences. 106 of them were selected as a stratified random sampling method. Data collected by using two questionnaires: Moorman& Niehoff Organizational Justice and Podsakoff and et al Organizational Citizenship Behavior. Data was analyzed in descriptive and inferential statistics levels and using one sample t-tests and Pearson correlation and regression.
Findings: Librarians organizational Citizenship behavior except Citizenship virtue was above than average. In organizational justice, distributive justice was less than average, procedural justice was mediocre, and interactional justice was above average. Based on the findings, organizational justice and its three dimensions had a significant and positive relationship with conscientiousness dimension of organizational Citizenship behavior. In total, between organizational justice and librarians’ organizational Citizenship behavior was not observed a significant relationship.
Conclusion: Considering the significant role of a positive conception of organizational justice to increasing and improving organizational Citizenship behavior especially in conscientiousness dimension, the need to strengthen the librarians' perceptions of organizational justice and non-discrimination in the organization is essential.

کلیدواژه‌ها [English]

Organizational Justice
Organizational Citizenship Behavior
librarians
Isfahan University of medical sciences
Isfahan University

مراجع

صمدی میارکلائی ، حسین، آقاجانی، حسنعلی و صمدی میارکلائی، حمزه (1394). تبیین نقش عدالت سازمانی و مؤلفه های آن بر توسعه رفتار شهروندی سازمانی کارکنان از طریق سیستم استنتاج علّی. پژوهشهای مدیریت عمومی، 8(27)، 119-144.

فانی، علی اصغر، دانایی فرد، حسن و زکیانی، شعله (1392). بررسی تأثیر عدالت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی و عدالت سازمانی: تبیین نقش شخصیت سالم سازمانی. پژوهشهای مدیریت در ایران، 17(1)، 133-148.

فرجی خیاوی، فرزاد، بهرامی، فاطمه، شریفی، سمیرا و محمدی، مصطفی (1394). رابطه بین عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی در بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز:یک گزارش کوتاه. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، 14(9)، 795-802..

گنجی نیا، حسین، گودرزوند چگینی، مهرداد و غفارزاده، احمد (1392). بررسی تاثیر ادراک عدالت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی. فصلنامه دیدگاه، 1، 73-109.

مرادی چالشتری، محمدرضا، جعفری، اکرم و مرادی چالشتری، جواد (1390). رابطۀ عدالت سازمانی و رفتارهای شهروندی سازمانی کارکنان در سازمان تربیت‌بدنی جمهوری اسلامی ایران. مجله المپیک(53)، 145-156.

نعامی، عبدالزهرا و شکرکن، حسین (1385). بررسی رابطه ساده و چندگانه عدالت سازمانی با رفتار مدنی سازمانی در کارکنان یک سازمان صنعتی در شهر اهواز. مجله علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، 3(13)، 79-92.

یعقوبی، مریم، یارمحمدیان، محمد حسین، رئیسی، احمد رضا، جوادی، مرضیه و سقائیان نژاد اصفهانی، سکینه (1389). رابطه بین عدالت سازمانی و رفتار مدنی سازمانی در میان کارکنان مدارک پزشکی بیمارستانهای منتخب شهر اصفهان. مدیریت اطلاعات سلامت، 7، 506-515.

یغمائی، جواد، اسفندیاری مقدم، علیرضا و آصفی یزدی، ناصر. (1384). مدیریت کتابخانه دانشگاهی. مشهد: نشر 59.

Aryee, S., Chen, Z. X., & Budhwar, P. S. (2004). Exchange fairness and employee performance: An examination of the relationship between organizational politics and procedural justice. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 94(1), 1-14. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.obhdp.2004.03.002

Bienstock, C. C., DeMoranville, C. W., & Smith, R. K. (2003). Organizational citizenship behavior and service quality. Journal of Services Marketing, 17(4), 357-378. doi: doi:10.1108/08876040310482775

Bilgin, N., Kuzey, C., Torlak, G., & Uyar, A. (2015). An investigation of antecedents of organizational citizenship behavior in the Turkish hospitality industry: a structural equation approach. International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research, 9(2), 200-222. doi: doi:10.1108/IJCTHR-08-2014-0072

Bolino, M. C., & Turnley, W. H. (2003). Going the extra mile: Cultivating and managing employee citizenship behavior. The Academy of Management Executive, 17(3), 60-71. doi: 10.5465/ame.2003.10954754

Chegini, M. G. (2009). The Relationship between Organizational Justice and Organizational Citizenship Behavior American Journal of Economics and Business Administration, 1(2), 173-17

Cohen, A. (2006). The Relationship between Multiple Commitments and Organizational Citizenship Behavior in Arab and Jewish Culture. Journal of Vocational Behavior, 69(1), 105-118.

Elamin, A. M., & Tlaiss, H. A. (2015). Exploring the relationship between organizational citizenship behavior and organizational justice in the Islamic Saudi Arabian context. Employee Relations, 37(1), 2-29. doi: doi:10.1108/ER-03-2014-0033

Ertürk, A. (2007). Increasing organizational citizenship behaviors of Turkish academicians: Mediating role of trust in supervisor on the relationship between organizational justice and citizenship behaviors. Journal of Managerial Psychology, 22(3), 257-270. doi: doi:10.1108/02683940710733089

Guangling, W. (2011). The Study on Relationship between Employees’ Sense of Organizational Justice and Organizational Citizenship Behavior in Private Enterprises. Energy Procedia, 5, 2030-2034. doi: 10.1016/j.egypro.2011.03.350

Jafari, P., & Bidarian, S. (2012). The Relationship Between Organizational Justice and Organizational Citizenship Behavior. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 47, 1815-1820. doi: 10.1016/j.sbspro.2012.06.905

Korkmaz, T., & Arpacı, E. (2009). Relationship of organizational citizenship behavior with emotional intelligence. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 1(1), 2432-2435. doi:http://dx.doi.org/10.1016/j.sbspro.2009.01.428

Organ, D. W. (1988). Organizational citizenship behavior: the good soldier syndrome. Lexington, MA: Lexington book.

Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Paine, J. B., & Bachrach, D. G. (2000). Organizational Citizenship Behaviors: A Critical Review of the Theoretical and Empirical Literature and Suggestions for Future Research. Journal of Management, 26(3), 513-563. doi: 10.1177/014920630002600307

Williamsa, S., Pitreb, R., & Zainubaa, M. (2002). Justice and Organizational Citizenship Behavior Intentions: Fair Rewards Versus Fair. Treatment. The Journal of Social Psychology 142(1).

Yilmaz, K., & Altinkurt, Y. (2012). Chapter 9 The Relationship between Organizational Justice, Organizational Trust and Organizational Citizenship Behaviors in Secondary Schools in Turkey. 13, 223-248. doi: 10.1108/s1479-3660(2012)0000013014

Yilmaz, K., & Tasdan, M. (2009). Organizational citizenship and organizational justice in Turkish primary schools. Journal of Educational Administration, 47(1), 108 - 126.

پژوهش های کتابخانه های دیجیتالی و هوشمند

رابطه عدالت سازمانی و رفتار مدنی سازمانی کتابداران کتابخانه‌ های دانشگاه‌ های اصفهان

مراجع

مراجع

دوره 4، شماره 3 - شماره پیاپی 15
مهر 1396
صفحه 11-18

رابطه عدالت سازمانی و رفتار مدنی سازمانی کتابداران کتابخانه‌ های دانشگاه‌ های اصفهان

مراجع

مراجع

دوره 4، شماره 3 - شماره پیاپی 15مهر 1396صفحه 11-18

دوره 4، شماره 3 - شماره پیاپی 15
مهر 1396
صفحه 11-18